Ο Κοσμάς ο Αιτωλός προσπάθησε πρώτος να ιδρύσει σχολείο στην Πρέβεζα, αντιμετώπισε όμως την εχθρική στάση των Βενετών και έφυγε άπραγος. Επέστρεψε το 1779 και άνοιξε το πρώτο ελληνικό σχολείο στην πόλη. Ακολούθησε, το 1800, το Σχολαρχείο του Μητροπολίτη Ναυπάκτου, Άρτης και Πρεβέζης Ιγνάτιου Α΄, όπου διδάσκονταν αρχαία ελληνικά για να ευκολύνεται η ανάγνωση της Αγίας Γραφής. Η έλλειψη χρημάτων έκανε δύσκολη τη λειτουργία σχολείων. Η γενναιοδωρία ιδιωτών και η συνεισφορά της Εκκλησίας δεν επαρκούσαν για την κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών. Η δωρεά 500 πιάστρων (οθωμανικό νόμισμα) από τον Άγγλο λόρδο Γκίλφορντ για την ίδρυση σχολείου χρησιμοποιήθηκε για την ανέγερση μικρού οικήματος που στέγασε δικαστήριο.